Weerstand

Een weerstand bestaat uit 2 pootjes met daartussen een stukje koolstof of metaalfilm. Dat is een materiaal dat wel geleidt, maar in beperkte mate. Het zorgt ervoor dat de stroom die door de weerstand loopt verminderd. Je kan het weerstand beschouwen als een dun buisje waar water doorheen loopt, hoe dunner het buisje, hoe langer het duurt voordat het water er doorheen stroomt. Dus bij een dun buisje is de stroomsterkte lager. Hoe dikker het buisje, hoe sneller het water stroomt, dus hoe hoger de stroomsterkte.

waarde

Een weerstand heeft een bepaalde waarde, deze wordt aangegeven in ohm, en daar wordt dit symbool voor gebruikt: Ω. Hoe hoger de waarde, hoe hoger de weerstand. Je kan de waarde van een weerstand aflezen aan de kleurringen die op een weerstand zijn aangebracht. De kleuren staan voor cijfers:

zwart: 0, bruin: 1, rood: 2, oranje: 3, geel: 4, 
groen: 5, blauw: 6, violet: 7, grijs: 8, wit: 9

Op de standaard koolfilmweerstanden staan 4 kleurbanen:

de eerste geeft het eerste getal van de waarde aan
de tweede geeft het tweede getal van de waarde aan
de derde geeft het aantal nullen aan dat je daar achter zet
de vierde geeft de tolerantie aan, dat is meestal goud, dat betekent 5%, dus de daadwerkelijke waarde mag 5% afwijken van de beschreven waarde.

Als de banden dus rood - rood - oranje - goud zijn dan betekent dit:

r r o      g
2 2 0 0 0  5%
= 22kΩ met 5% tolerantie

Bij metaalfilmweerstanden staan er 5 banen op de weerstand afgedrukt en kan je dus exacter afmeten wat de waarde is, omdat met de eerste drie getallen wordt aangegeven wat de waarde is, met de 4e wat de vermenigvuldiger is en met de laatste wat de tolerantie is:

Als de banden dan bruin - rood - geel - rood - bruin is betekent dit:

b r g r   b
1 2 4 0 0 1%
= 12.4KΩ met 1% tolerantie

Toepassingen

Zoals hierboven beschreven houdt een weerstand stroom tegen. Dit kan je dus gebruiken om de stroom naar een bepaald component minder sterk te maken. Dit is bijvoorbeeld belangrijk als je een LED wil laten branden. Als je geen weerstand voor of na een LED aansluit, heb je kans dat de stroom te snel gaat lopen en dat de weerstand dit niet aankan. Als je een weerstand toevoegt, zal de weerstand de stroom vertragen en zal de LED niet doorbranden. Hoe groter de waarde van de weerstand die je toevoegt, hoe zwakker de LED zal branden.

voltage divider

Met één weerstand kan je de spanning niet aanpassen, omdat je alleen de stroom kan verlagen. Als je de spanning wilt verlagen kan je twee weerstanden in serie zetten en het voltage meten tussen de twee weerstanden. Zie hieronder voor hoe je dat aansluit.

VoltageDivider

Als de batterij 10 Volt zou leveren. Dan meet je bij de voltmeter 5 Volt. Hoe kan dit? Je kan berekenen wat de stroom is die door het hele circuit loopt:

I = U/R
I = 10 / 10.000
I = 1mA (0.001A)

Vervolgens kan je berekenen hoeveel spanning er is na de eerste weerstand:

U = I * R
U = 0.001 * 5.000
U = 5V

Op die manier kan je dus met twee weerstanden en voltage verlagen.

waardes berekenen

Als je weerstanden in serie of parallel plaatst heeft dit invloed op de totale waarde van deze weerstanden. De formules hiervoor zijn als volgt:

in serie

Rv = R1 + R2

parallel

Rv = 1 / ((1/R1) + (1/R2))

Symbool

Het symbool voor een weerstand ziet er als volgt uit:

weerstandEU

Soms kom je ook het volgende symbool tegen voor een weerstand:

weerstandUS

Dit is het symbool dat ze in de VS gebruiken.