Multimeter
Multimeter
wat is een multimeter?
met een multimeter (ook wel universeelmeter) kan je gebruiken om een aantal grootheden te meten die in de elektronica voorkomen. Denk hierbij aan spanning, stroomsterkte en weerstand. Je hebt grofweg twee verschillende soorten multimeter. Een analoge en digitale multimeter. Het grote voordeel van een analoge ten opzichte van een digitale meter is dat je een veel snellere uitleestijd hebt, omdat je niet hoeft te wachten totdat het scherm ververst wordt, waardoor je afwijkingen sneller kan zien. Tegenwoordig kom je echter bijna alleen nog maar de digitale variant tegen die ook een groot aantal voordelen heeft, dus daar zal op deze pagina het meest aandacht aan besteed worden.
probes
Bij elke multimeter worden twee probes geleverd, dit zijn de meetpinnen waarmee je kan gaan meten. Dit zijn een rode en een zwarte, met aan het uiteinde een metalen pinnetje dat contact maakt met het meetpunt. Sommige meters hebben een zeer kort stukje metaal waarna er plastic isolatie om de probes zit, dit maakt het lastig om bijvoorbeeld te meten of een XLR-kabel nog werkt. In sommige gevallen kan je een stukje van de isolatie eraf schuiven, in andere gevallen zal je een stukje weg moeten snijden als je XLR-kabels wil meten. De multimeter heeft verschillende ingangen waar de probes in kunnen. Eén ingang met een zwarte rand. Dat is de ingang voor de zwarte probe, en is voor aarde/negatief/nul. Er zijn over het algemeen meerdere rode ingangen. Bij deze ingangen staat waar ze voor bedoeld zijn. Meestal een voor het meten van weerstand/spanning, een voor lager stromen en een voor hogere stromen. Zorg dat de probe in de juiste ingang zit voor dat wat je wil meten.
knoppen
Een multimeter bestaat meestal uit een grote draaiknop en eventueel nog een aantal drukknoppen. Met de draaiknop selecteer je in welke modus de multimeter staat. De meest voorkomende modi zijn:
- weerstand (Ω)
- gelijkspanning (V⎓)
- wisselspanning (V~)
- stroom (A)
gebruik
weerstand
Als je de meter op de weerstand-stand zet heb je meestal een aantal bereik-opties. Met deze optie geef je aan in welk bereik de weerstand die je wil meten vermoedelijk valt. Als je een iets duurdere meter hebt, dan heeft deze meestal een auto-range-functie en zal automatisch het bereik geselecteerd worden.
Als je het juiste bereik hebt gevonden dan houd je de probes aan beide zijden van de weerstand, of ander object dat je wil meten. De meter zal nu aangeven wat de weerstand van dit object is. Deze waarde loopt gelijk aan de range die je geselecteerd hebt. Als je bijvoorbeeld 100 leest als als bereik 200 hebt ingevuld betekent dit dat het 100Ω is. Als het bereik op 200K staat, is de waarde 100KΩ. Als het getal 1 op de meter verschijnt, betekent dit dat de gemeten waarde buiten de gekozen range ligt.
continuïteit
Op de meeste multimeters zit een continuïteitsfunctie. Meestal is deze aangegeven met dit symbool:
Met deze functie kan je meten of er een geleidende verbinding is tussen twee punten. Als deze verbinding er is, zal de multimeter geluid maken. Zo kan je heel makkelijk meten of een kabel nog werkt, of dat er per ongeluk kortsluiting is in je systeem (door de ground en de + met elkaar te verbinden, als dit geluid maakt, dan is er kortsluiting en zal je nog goed naar je project moeten kijken)
spanning
Voor verschillende spanningen zijn verschillende standen op de multimeter, een voor wisselspanning (AC/~) en een voor gelijkspanning (DC/⎓). Om spanning te meten houd je de rode probe op bijvoorbeeld op de + van een batterij of adapter, de zwarte probe houd je op de min. Vervolgens geeft de meter aan hoeveel spanning deze meet in volt. Spanning meet je altijd parallel aan het circuit dat je meet. zie onderstaand schema voor een voorbeeld. Een spanningsmeter heeft een oneindige weerstand, om ervoor te zorgen dat er geen stroom verloren gaat door het meten.
stroom
Het meten van stroom is iets dat met grote zorg moet gebeuren, doe dit dus pas als je wat ervaring hebt met het gebruik van jouw multimeter
Voor het meten van stroom zijn meestal ook twee standen beschikbaar op de multimeter. Eén voor milliAmpere (mA) + Ampere(A) en een voor microAmpere (µA). Kijk hierbij ook goed naar welke probe je in welke ingang moet stoppen. In tegenstelling tot het meten van spanning, meet je stroom serie met de schakeling. Om dit goed te meten moet je dus meestal je circuit uit elkaar halen om te kunnen meten. Ook in tegenstelling tot een voltmeter, heeft een stroommeter geen weerstand, als je deze dus verkeerd verbindt, dan zal de zekering in de multimeter doorbranden en doet de multimeter het (tijdelijk) niet meer.
Zie onderstaand schema voor hoe je een ampere-meter aansluit, als je er klaar voor bent.
aanschaf
Er zijn heel veel verschillende multimeters in vele verschillende prijsklassen. Over het algemeen geldt: hoe duurder de multimeter, hoe meer opties en hoe nauwkeuriger deze kan meten. Dit is natuurlijk geen één-op-één-regel, maar gaat in grote lijnen wel op. De goedkoopste multimeter is prima in staat om de basic dingen die nodig zijn voor een gemiddelde muziek-technoloog te meten: weerstand, spanning in een redelijk bereik en continuïteit. Als je iets meer wilt investeren kan je kijken naar meters die een auto-range hebben, zodat je makkelijker veel verschillende waardes kan meten. Ook kan je kijken naar de nauwkeurigheid, wat is het minimaal meetbare voltage, wat is de verversingssnelheid van het display?